Bonsai Beginner Blog: สนเลื้อยที่ไม่เลื้อย

สวัสดีครับ

กลับมาอีกครั้งกับสนเลื้อยเช่นเดิม...หวังว่าคงไม่เบื่อซะก่อนนะครับ ที่มีแต่สนชนิดนี้เพราะมันเป็นวัตถุดิบที่หาง่ายราคาถูกเหมาะกับการเอามาฝึกมือเป็นอย่างยิ่งนั้นเอง...

จากหลายๆครั้งที่ผ่านมา อาจจะมีคำถามว่า การที่ผมทำสนเลื้อยทรงต้นได้นั้นเกิดจากการที่สามารถหาวัตถุดิบที่มีรูปทรงเหมาะสมได้ และอาจจะเกิดคำถามว่า...ถ้าเป็นสนเลื้อยทรงที่เห็นกันทั่วๆไปล่ะ จะสามารถทำทรงอื่นนอกจากทรงตกกระถางได้หรือไม่? ..... คำตอบคือ "ได้!"

ผมเลือกวัตถุดิบเป็นเป็นสนเลื้อยแคระ (J.Procumbens "Nana") ขนาดโคนประมาณ 1 นิ้วซึ่งหาได้ทั่วไปตามตลาดขายไม้ประดับ สำหรับต้นนี้ผมไปเอามาจากตลาดคำเที่ยงครับ... และเป็นการทดลองไปหาไม้แบบไม่เลือก(ไม่ดูตำแหน่งกิ่งแต่ดูขนาดโคนนิดหน่อย) เพื่อให้ทุกท่านเห็นว่า ไม้เกือบทุกต้นสามารถทำให้ดูดีได้หากมีการจัดการและการออกแบบที่ดี...

ตามขั้นตอนปรกติครับ...ตัดกิ่งที่ใหญ่เกิน กิ่งตาย และกิ่งที่สะเปะสะปะออกกองใหญ่...

หลักการออกแบบของผมจะเป็นตามนี้ครับ.. (ต้องเลือกหน้าไม้ก่อนนะครับ)

ผลสมมุติให้โคนต้นเป็นจุด A และปลายกิ่งและยอดต่างๆเป็นจุด B ส่วนจะมีจุด B กี่จุดก็แล้วแต่ไม้ครับ

ให้ลองลากเส้นในจินนาการ จาก A ไปที่ B ต่างๆ เส้นไหนตรงใจที่สุด?

B1,B8 ตัดไปได้เลยครับเพราะนำสายตาให้ดูเลื้อยมากเกินไป ตอนนี้ที่ผมเล็งไว้ได้แก่ B3-6

กิ่งที่เหลือตามภาพนี้ ให้คิดซะว่าเป็นกิ่งที่ได้เข้ารอบชิงเพื่อหายอดที่ดีที่สุดครับ
ในการพิจารณาเลือกกิ่งเป็นยอดนั้นให้ดูจาก

1-กิ่งย่อยเยอะ

2-กิ่งย่อยต่างๆกระจายออกหลายด้าน(ออกรอบ)

3-เป็นกิ่งที่มีใบแน่นและแข็งแรง

4-ความยาวของกิ่งย่อยกับช่อใบดูยืดน้อยที่สุด

ด้านหลังครับ

หลังจากนั้นผมก็จะเริ่มทำซาก... ผมขออธิบายการทำซากแบบง่ายๆใหฟังนะครับ เพราะหลายๆคนคิดว่าการแกะซากเป็นเรื่องที่ยุ่งยาก ต้องมีเครื่องมือหลายแบบทั้งสิ่วต่างๆ เครื่องเจียรไฟฟ้า ฯลฯ... ไม่แน่เสมอไปครับ

ผมเริ่มจากการลอกเปลือกกิ่งต่างๆ รวมถึงเปลือกที่ลำต้นที่ต้องการให้เป็นซากออกให้หมด..

จริงๆการทำซากควรทำช่วงต้นหนาวนะครับ...ต่างกับทางต่างประเทศที่ของเขาเป็นเมืองหนาว จึงนิยมทำซากกันในฤดูร้อน... หลักในการเลือกเวลาก็คือให้ทำซากในเดือนที่ไม้มีน้ำหล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อมากที่สุด เพราะทำให้ลอกเปลือกง่ายนั่นเอง...

หลังจากที่จัดการกับเปลือกเสร็จ...ให้สังเกตุว่า ตอนนี้ผมได้เลือกกิ่งที่จะตั้งเป็นยอดเรียบร้อยแล้ว...

วิธีการทำให้เป็นซากอยู่ตรงนี้ครับ ให้ค่อยๆใช้คีมจิกหัวไม้และฉีกออกทีละนิดๆ ให้ทำไปเรื่อยๆจนกว่าปลายมันจะเรียวและดูธรรมชาติอย่างที่ต้องการ กิ่งเล็กๆบางกิ่งก็ให้ฉีกออกเป็นทางยาวเลยครับ